بهبودی دندان عقل پس از جراحی

دندان عقل را می‌توان یکی از مشکل‌سازترین دندان‌ها دانست. شاید شما هم یکی از افرادی باشید که قصد انجام جراحی دندان عقل را داشته و این سوال برایتان مطرح گردد که بهبودی دندان عقل پس از جراحی بعد از چه مدت حاصل می‌شود؟ چگونه می‌توان به این پروسه سرعت بخشید؟ جراحی دندان عقل از جمله اتفاقاتی بوده که ممکن است هر کسی در طول زندگی با آن مواجه شود. در واقع به دندان آسیاب سوم دندان عقل می‌گویند. این دندان‌ها عموما آخرین دندان‌هایی به هستند که در دهان فرد نمایان می‌شوند. در مواردی که شخص دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته دارد، باید برای جراحی آن اقدام نماید. آشنایی با نکات مراقبتی و دوران ریکاوری به شما کمک می‌کند تا درد کمتری را تجربه کنید.

مدت زمان بهبودی دندان عقل پس از جراحی

از رایج‌ترین جراحی‌ها در حوزه دندانپزشکی می‌توان به جراحی دندان عقل اشاره کرد. پس از این‌که جراحی دندان عقل به پایان رسید، بهبودی یا ریکاوری دندان صورت می‌گیرد. این بهبودی امکان دارد تا دو هفته به‌طول انجامد. شخص باید به‌خوبی از زخم شکل گرفته در ناحیه جراحی مراقبت کند تا پروسه ریکاوری به سرعت پشت سر گذاشته شود. دندان‌های عقل ابعاد بزرگی دارند و در انتهای دهان شخص دیده می‌شوند. در اغلب اشخاص شاهد بیرون‌زدگی این دندان‌ها در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی هستیم.

در برخی از افراد دندان عقل دیده نمی شود. در بعضی از مواقع، فضای لازم برای تحرک این دندان و قرارگیری آن در جای مناسب موجود نیست. به همین علت ممکن است که آن‌ها به‌صورت زاویه‌ای از لثه بیرون آمده یا این‌که تنها قسمتی از آن‌ها در خارج از لثه قابل دیدن باشند. در این شرایط گفته می‌شود که شخص دندان عقل نهفته دارد. این نوع دندان اغلب مسائلی همچون درد یا عفونت را به‌دنبال خواهد داشت. در این شرایط به توصیه دندانپزشک  جراحی دندان عقل انجام خواهد گرفت. در حالت کلی، پروسه ریکاوری بعد از انجام جراحی شامل موارد زیر می‌شود.

1. در 24 ساعت ابتدایی لخته‌های خونی شکل می‌گیرند.
2. در روز دوم تا سوم شاهد ایجاد تورم و التهاب در دهان و گونه‌ها خواهیم بود و این مسئله با گذشت زمان بهبود می‌یابد.
3. در بازه روزهای هفت تا ده پس از انجام جراحی، درد شکل گرفته در فک شخص کم‌کم تسکین می‌یابد.
4. در هفته دوم شاهد رفع تمامی کبودی‌های صورت، گونه‌ها و دهان شخص خواهیم بود.

بیشتر بخوانید: انوع جراحی دندان عقل؛ کدام نوع مناسب جراحی دندان عقل شماست.

نحوه تسریع روند بهبودی دندان عقل پس از جراحی

افراد پس از انجام جراحی دندان عقل می‌بایست دوره ریکاوری را نیز پشت سر بگذارند. اگر مایل هستید که پروسه بهبودی را سریع‌تر طی کنید، باید به یک‌سری نکات مراقبتی توجه داشته باشید. با رعایت نکات مراقبتی در منزل، شخص دیگر به عفونت و سایر عوارض جدی احتمالی دچار نخواهد شد. از این‌رو، افراد معمولا به‌دنبال روشی هستند تا به کمک آن به پروسه بهبودی سرعت ببخشند.

پس از انجام جراحی، بی‌شک جراح در رابطه با شیوه تمیز کردن و مراقبت از دهان توصیهءهای لازم را برای شما بیان خواهد کرد. شخص پس از انجام جراحی دندان عقل می‌بایست از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان اجتناب کند. برای این‌که زخم تمیز نگهداشته شود، بهتر است که آن قسمت را به کمک آب نمک شست‌و‌شو داد. زمانی که آب نمک به دهان فرد راه پیدا کرد، باید به تمامی بخش‌های دهان هدایت شده و آن‌ها را شست‌و‌شو دهد‌. پس از آن، می‌بایست این مایع را خارج ساخت.‌ همچنین بهتر است که به‌صورت آرام روی زخم گاز قرار داده تا خون‌های اضافی به‌خوبی جذب شوند.

اگر شما بتوانید از زخم ایجاد شده پس از جراحی دندان عقل خود به‌خوبی مراقبت نمایید، قادر خواهید بود تا در مدت یک یا دو روز بعد از اتمام پروسه، روال قبلی زندگی خود را ادامه دهید. همچنین توجه داشته باشید که در طول این زمان لخته‌های خون و بخیه‌ها خارج نشوند. خون قرار گرفته روی سوراخ دندان عقل همچون سایر آثار زخم، از این زخم مراقبت کرده و سبب بهبودی آن می‌گردد. بنابراین در صورتی که لخته خون بیرون آید، فرد درد بیشتری را تجربه می‌کند و ریسک ابتلا به عفونت افزایش می‌یابد. برای این‌که زخم تمیز نگهداشته شود، بهتر است که به موارد زیر توجه نمایید.

• شخص می‌بایست از دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده استفاده نماید تا مانع از ایجاد عفونت دهان شود. این محصولات را می‌توانید به سادگی از داروخانه‌ها تهیه کنید‌.
• بهتر است با آب گرم و نمک محل جراحی را شست‌و‌شو دهید. این امر میزان تورم را کم می‌کند و در نتیجه درد لثه‌ها تسکین می‌یابد.
• شخص می‌بایست در هنگام خواب سر خود را بالا گرفته تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد. علاوه‌بر این برخی از اشخاص پس از جراحی دندان عقل خستگی را تجربه می‌کنند. برای این‌که پروسه ریکاوری در این افراد تسریع یابد، بهتر است تا چند روزی را به استراحت بپردازند.

برای بهبودی محل جراحی دندان عقل رعایت چه نکاتی الزامیست؟

پس از این‌که جراحی دندان عقل انجام گرفت، شخص می‌بایست یک‌سری نکات مراقبتی را رعایت کند تا روند بهبودی به‌خوبی طی شود و عوارض خاصی را برای شخص به‌دنبال نداشته باشد. از جمله نکات مراقبتی می‌توان به توصیه‌های لازم در روز جراحی و همچنین نکاتی که در طولانی مدت اثر مثبتی برجای می‌گذارند و رژیم خوب غذایی شخص اشاره کرد. شخص می‌بایست با آگاهی کامل برای انجام جراحی دندان عقل اقدام نماید.

برای این‌که کم‌ترین درد و آسیب به محل زخم وارد شود، فرد باید پس از انجام جراحی، یک رژیم غذایی خاص را دنبال کند و نمی‌تواند از هر غذایی مصرف نماید. از جمله نکاتی که رعایت آن‌ها برای ریکاوری ناحیه جراحی دندان عقل ضروری خواهد بود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

نکات مهم در روز انجام جراحی

کشیدن دندان عقل در واقع یک عمل سرپایی به‌حساب می‌آید. به این صورت که زمانی که شخص به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می‌کند، در همان روز می‌تواند جراحی فرد به پایان برسد. در این شرایط ممکن است که شخص تاحدودی درد و تورم را تجربه نماید که امری طبیعی خواهد بود.

در مدت زمان ریکاوری دندان عقل، ممکن است در روز اول بهبودی، متوجه مقداری خون در دهان خود شوید. در این شرایط می‌توانید کیسه یخ را روی صورت خود بگذارید. البته بی‌شک تجویز داروهای مسکن توسط دندانپزشک صورت خواهد گرفت. دندانپزشک همچنین در زمینه زمان و چگونگی استفاده از آن‌ها شما را راهنمایی خواهد کرد.

بعد از این‌که جراحی انجام گرفت، در صورتی که در حال عمومی خوبی به سر می‌برید، برای بازگشت به منزل مانعی نخواهد داشت. در غیر این صورت، مخصوصا زمانی که بیهوشی عمومی را تجربه کرده باشید، بهتر است که فرد دیگری شما را تا منزل همراهی نماید. بعد از اتمام جراحی تا زمان بهبودی دندان عقل، خوردن غذاهای خیلی نرم توصیه می‌شود. در طول این مدت، هرگز به سراغ الکل، کافئین و استعمال دخانیات نروید: چراکه این موارد در پروسه بهبودی شما اختلال ایجاد خواهند کرد. همچنین در این زمان استفاده از نی نیز ممنوع خواهد بود؛ چراکه ممکن است استفاده از آن عوارضی را در پی داشته باشد و پروسه ریکاوری طولانی‌تر شود.

بهبود طولانی دندان عقل پس از جراحی

اغلب اشخاص پس از گذشت ۳ تا ۴ روز از انجام جراحی دندان عقل، به‌طور کامل بهبود می‌یابند؛ اما در صورتی که دندان‌های عقل فرد از زاویه بدی از لثه خارج شده باشند، ممکن است یک تا دو هفته پروسه ریکاوری به‌طول انجامد. همچنین امکان دارد زخمی که بعد از انجام این جراحی مشاهده می‌شود تا ماه‌ها به‌صورت کامل بهبود پیدا نکند. در شرایطی که شخص بعد از انجام جراحی به‌خوبی مراقبت‌های لازم را انجام ندهد، احتمال مواجهه با عفونت افزایش خواهد یافت. بنابراین بهتر است که شخص نکات مراقبتی را مد نظر قرار داده و هیچ نشانه‌ای را نادیده نگیرد.

تنها یک روز بعد از انجام جراحی دندان، امکان ادامه فعالیت‌های روزمره وجود خواهد داشت. لازم به ذکر است که شخص باید از انجام هر فعالیتی که به لخته شدن خون روی زخم منجر می‌شود، اجتناب نماید. به‌طور کلی انجام تمرینات سنگین ورزشی، سیگار کشیدن، آب دهان ریختن، استفاده از نی و… می‌توانند این مسئله را به‌دنبال داشته باشند. بعد از این‌که دندان عقل از لثه خارج شد تجربه درد، تورم و خونریزی تاحدودی طبیعی خواهد بود. در صورتی که فرد درد یا خونریزی زیاد و غیرقابل تحملی را تجربه می‌کند، می‌بایست این مسئله را با دندانپزشک خود در میان بگذارد.

علائم پس از جراحی دندان عقل می‌بایست تا سه روز بعد از انجام این عمل، به مقدار زیادی بهبود پیدا کنند.  به‌طور کلی تمامی درد و خونریزی می‌بایست بعد از گذشت یک هفته از جراحی برطرف شوند‌. توجه داشته باشید که ممکن است برخی از عوارض شما را نسبت به عفونت یا آسیب عصبی ایجاد شده، آگاه سازند. این مسئله سبب می‌گردد تا دندان عقل دیرتر بهبود یابد. در صورتی که هر یک از نشانه‌های زیر در شما بروز پیدا کرد، بهتر است سریعا دندانپزشک خود را در جریان قرار دهید.

• مشکل در بلع یا تنفس
• تب
• اثربخش نبودن دارو برای کاهش درد
• تورمی که با گذر زمان افزایش پیدا می‌کند.
• بی‌حسی
• بیرون آمدن خون یا چرک از بینی
• متوقف نشدن خونریزی

پیشنهاد مطالعه: عوارض جراحی دندان عقل چیست؟

رژیم غذایی مناسب برای بهبودی دندان عقل

پس از این‌که جراحی دندان عقل به اتمام رسید، شخص باید رژیم غذایی خاصی را دنبال کند تا با کم‌ترین آسیب، پروسه ریکاوری را پشت سر بگذارد. برای این‌که بعد از انجام جراحی، پروسه ریکاوری به‌خوبی طی شود، شخص می‌بایست در وضعیتی هیدراته قرار بگیرد و با چگونگی غذا خوردن در این دوران آشنا باشد. این مورد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این مسئله حتی زمانی که شخص بعد از انجام عمل در وضعیت بی‌اشتهایی قرار داشته نیز صدق می‌کند.

در زمینه غذاهای مجاز مصرفی در روزهای ابتدایی ریکاوری، می‌توانید با دندانپزشک خود مشورت نمایید. در این دوران، باید غذایی را انتخاب کنید که نیازی به جویدن نداشته و به لخته‌های خون یا بخیه‌ها آسیبی وارد نکند. یک رژیم غذایی متناسب می‌بایست با غذاهای خیلی نرم آغاز گردد. این موارد شامل پنیر، سوپ، رشته فرنگینرم، تخم مرغ، موز له شده، پودینگ، پوره سیب زمینی، سس سیب و اسموتی می‌شوند. همچنین شخص باید به هنگام غذا خوردن یک‌سری نکات را رعایت نماید که به شرح زیر هستند.

• نباید از غذاهای خیلی گرم یا داغ استفاده کنید؛ چراکه در این شرایط احتمال سوختن ناحیه جراحی بالا است و دوره بهبودی طولانی‌تر خواهد شد.
• نباید از آجیل یا دانه مصرف نمایید؛ چراکه ممکن است این غذاها در حفره دندان عقل جای گرفته و ایجاد مشکل نمایند.
• پیشنهاد می‌شود تا استفاده از نی را کنار گذاشته و از مکیدن شدید نوشیدنی یا غذای خاصی اجتناب نمایید‌؛ چراکه ممکن است سبب حذف لخته خون شده و به بخیه آسیب وارد کند.
• از خوردن مواد غذایی چسبناک همچون آب‌نبات‌ها یا آدامس‌ها اجتناب نمایید؛ چراکه امکان گیر کردن این موارد در حفره وجود داشته و ممکن است علاوه‌بر این‌که به زخم‌های ترمیم‌کننده آسیب وارد شده، دردی را نیز احساس کنید.
• استفاده از خوراکی‌های سفت و ترد همچون چیپس و چوب شور توصیه نمی‌شود؛ چراکه این موارد به زخم آسیب وارد خواهند کرد.

نحوه کاهش درد پس از جراحی

اغلب اشخاص بعد از انجام جراحی درد کمی را تجربه می‌کنند یا اصلا متوجه درد نمی‌شوند؛ اما احتمالا تا سه روز متوجه ورم و ناراحتی آن ناحیه خواهند شد. چند هفته زمان لازم است تا دهان به‌صورت کامل ریکاوری شود. برای این‌که درد شخص کنترل گردد و تورم کاهش یابد، می‌بایست از یخ کمک گرفته و از داروهای مسکن استفاده کرد.بهتر است از دندانپزشک خود تعداد دفعات قرار دادن یخ روی صورت را سوال نمایید.

یخ نباید به شکل مستقیم روی صورت گذاشته شود؛ چراکه در این شرایط آسیب بیشتری به دندان وارد خواهد شد. به توصیه دندانپزشکان، برای این‌که درد کاهش یابد، می‌توان از داروهای تجویزی استفاده کرد یا این‌که داروهای بدون نسخه را تهیه نمود. علاوه‌بر این برای این‌که بعد از انجام جراحی، دندان عقل بهبود یابد، ممکن است که دندانپزشک آنتی ‌بیوتیک تجویز نماید.

با مصرف آنتی ‌بیوتیک فرد بیمار به عفونت ابتلا پیدا نخواهد کرد؛ چراکه در این زمان دهان در مقابل میکروب‌ها در وضعیت آسیب‌پذیری قرار دارد و می‌بایست براساس توصیه‌های دندانپزشک به‌صورت کامل از آنتی ‌بیوتیک استفاده کرد.

مراقبت های پس از جراحی دندان عقل را فراموش نکنید.

پس از انجام جراحی دندان عقل، شخص می‌بایست به یک‌سری نکات مراقبتی توجه داشته باشد تا درد کمتری را تجربه نماید و دچار عفونت نشود. یک گاز روی ناحیه دندان عقل قرار داده می‌شود. این گاز باید حداقل تا نیم‌ساعت روی فک قرار بگیرد. پس از جراحی دندان نباید عمل مکیدن صورت بگیرد و تخلیه مکرر آب دهان توصیه نمی‌گردد.

مصرف غذاهای سفت و نوشیدنی‌های داغ در روزهای ابتدایی ممنوع است. فرد در طول این مدت باید از استعمال دخانیات اجتناب کند. همچنین در این مدت زمان برای نوشیدن مایعات نباید از نی استفاده کرد؛ چراکه ایجاد مکش سبب می‌گردد فرد خونریزی بیشتری داشته باشد. به مدت یک روز پس از جراحی دندان عقل شخص نباید در حوالی دندان عقل مسواک بزند.

از دومین روز شخص می‌بایست از دهانشویه یا محلول رقیق نمکی به مدت ده ثانیه استفاده کند. ممکن است که به مدت یک تا دو روز کمی خونابه از آن ناحیه نشت یابد. این امر طبیعی است و نیازی به مراجعه مجدد نخواهد داشت. در شرایطی که در منزل شاهد ایجاد خونریزی بوده‌اید، کافی است یک تکه گاز مرطوب و استریل شده را روی آن ناحیه قرار داده و کمی فشار دهید. همچنین روی صورت خود کمپرس سرد بگذارید.

در بعضی از مواقع لخته خون از حفره دندان خارج می‌شود و عارضه‌ای به نام درای ساکت شکل می‌گیرد. این عارضه برای فرد درد زیادی را به همراه خواهد داشت و پس از گذشت دو تا سه روز به‌وجود می‌آید. دهان فرد به مدت چند روز بعد از کشیدن دندان عقل دارای بوی ناخوشایندی است و این امر طبیعی بوده و نمی‌توان آن را نشانه‌ای برای وجود عفونت دانست.

پیشنهاد مطالعه: مراحل جراحی دندان عقل؛ بررسی کامل مراحل جراحی دندان عقل

سخن پایانی

بهبودی دندان عقل پس از جراحی چقدر طول می کشد؟ احتمالا خود یا اطرافیانتان تجربه جراحی دندان عقل را داشته‌اید. دندان عقل در صورتی که در جایگاه درست خود رویش پیدا کند، می‌تواند همچون دیگر دندان‌ها مفید و موثر واقع شود؛ اما مشکل اینجاست که این مسئله به ندرت رخ می‌دهد. رویش دندان عقل عموما مسائلی را به‌دنبال دارد. در صورتی که به تشخیص دندانپزشک نیاز به جراحی دندان عقل پیدا کرده‌اید، بهتر است از پیش اطلاعات لازم در زمینه اقدامات لازم جهت انجام جراحی و چگونگی تسریع روند بهبودی مانند استفاده از دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده، محلول آب گرم و نمک و بالا نگهداشتن سر به هنگام خواب را کسب نمایید تا بتوانید این پروسه را به‌خوبی پشت سر بگذارید.

سوالات متداول

آیا برای کشیدن دندان عقل الزاما باید جراحی صورت بگیرد؟

از آنجایی که در بسیاری از اشخاص دندان به‌صورت کامل بیرون آورده می‌شود، امکان کشیدن آن به سادگی برای دندانپزشک فراهم بوده و جراحی صورت نمی‌گیرد. این در حالی است که در بعضی از موارد دندان عقل به‌صورت نهفته قرار داشته و تنها راه، انجام جراحی است.

پروسه ریکاوری دندان عقل پس از انجام جراحی چقدر زمان نیاز دارد؟

ریکاوری دندان عقل عموما سه روز به‌طول می‌انجامد؛ اما ممکن است که این پروسه به مدت یک تا د‌و هفته نیز ادامه داشته باشد. بسیار مهم است که شخص در طول دوران بهبودی دندان عقل، به نکات مراقبتی توجه داشته تا این پروسه تسریع یابد.

روش‌های خانگی درمان دندان عقل شامل چه مواردی می‌شوند؟

روش‌های خانگی بسیاری در این زمینه وجود دارند. به کمک‌ کیسه آب یخ می‌توان التهاب را کاهش داد و همچنین آب نمک کمک می‌کند تا دهان ضدعفونی شود. برای این‌که دندان به‌صورت طبیعی بی‌حس گردد نیز میخک می‌تواند موثر واقع شود.

انجام چه کارهایی بعد از جراحی دندان عقل ممنوع است؟

عموما گفته می‌شود که در یک روز اول، دهان نباید چندان شست‌و‌شو داده شود. همچنین تخیله آب دهان در ساعات اولیه نباید صورت بگیرد؛ چراکه این مسئله سبب می‌گردد که خونریزی شخص شدت یابد. همچنین توجه داشته باشید که تا یک هفته سیگار کشیدن ممنوع است.

به چه علت پس از انجام جراحی دندان عقل، نوشیدن مایعات گرم توصیه نمی‌شود؟

این مورد امری موقتی خواهد بود. تا چند ساعت پس از انجام جراحی، شخص نباید هیچ مایعی را بنوشد؛ چراکه در آن ناحیه التهاب وجود داشته و نوشیدنی‌های گرم احتمال ایجاد تورم آن قسمت را افزایش می‌دهند.