نکاتی که باید قبل از کشیدن دندان عقل بدانید
پوسیدگی از عمده‌ترین دلایل کشیدن دندان است؛ علت پوسیدگی دندان‌ها گاهی به رشد ناقص دندان عقل مربوط می‌شود. هنگامی که دندان عقل رشد نامناسبی را پیش می‌گیرد، در قرارگرفتن سایر دندان‌ها نیز تغییر ایجاد می‌کند. اگر تغییرات ایجادشده قابل ترمیم و اصلاح نباشند، بهترین راه‌حل کشیدن دندان است. نکاتی که باید قبل از کشیدن دندان عقل بدانید، به شما در تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. رشد دندان عقل در دوره 17 الی 25 سالگی رخ می‌دهد.
مشکلاتی که دندان عقل به همراه دارد
اغلب دندان‌پزشکان بر این باورند که رشد دندان عقل نکته مثبتی در جویدن غذا ندارد؛ به همین دلیل بهتر است قبل از بروز مشکل پوسیدگی دندان، نسبت به کشیدن آن اقدام نمود. دندان عقل از قسمت انتهایی لثه رشد می‌کند و رشد آن با سایر دندان‌ها تفاوت دارد. فک بیشتر انسان‌ها برای رشد دندان عقل مناسب نیست. هنگامی که دندان عقل رشد می‌کند به علت کمبود فضا در فک، رشد ناقص دارد و به سایر دندان‌ها فشار وارد می‌کند. برخی بیماران پس از رشد دندان عقل، به‌وضوح شاهد پوسیدگی و نامرتب‌شدن دندان‌های خود هستند.
بهترین راه جلوگیری از آسیب‌هایی که رشد دندان عقل مسبب آن‌ها می‌شود، کشیدن آن است. کشیدن دندان عقل زمانی اهمیت دارد که بیمار درد ناشی از رشد آن را احساس کند. البته در برخی موارد وجود دندان عقل مانع از اجراکردن برخی مسائل دندان‌پزشکی می‌شود؛ در این صورت دندان‌پزشک کشیدن دندان عقل را به بیمار توصیه می‌کند. گاهی مشکلات رشد دندان عقل بیش از پوسیدگی یک دندان است و می‌تواند موجب بروز عفونت در بافت لثه شود.
چه نکاتی را قبل از کشیدن دندان عقل باید بدانیم؟
دندان عقل در دو فک بالا و پایین رشد می‌کند؛ یک فرد بالغ می‌تواند 2 دندان در هر فک داشته باشد. دندان عقل در اغلب مواقع دردسرساز است و پوسیدگی و عفونت ایجاد می‌کند. اما اگر این مشکلات پس از رشد کامل دندان عقل رخ ندهد، می‌توان از کشیدن آن صرفنظر کرد. دندان عقل از نظر نحوه رشد به سه نوع تقسیم می‌شود: دندان عقل نهفته، دندان عقل نیمه نهفته و دندان عقل آشکار. گاهی بیمار درد را در قسمت انتهایی فک احساس می‌کند اما قادر به تشخیص علت آن نیست. دندان‌پزشک پس از معاینه و عکسبرداری از فک، از رشد دندان عقل آگاه می‌شود.
در نوع دوم، دندان عقل به‌طور نیمه نهفته رشد می‌کند؛ در این حالت بیمار علاوه بر درد، می‌تواند قسمتی از دندان را که از لثه بیرون‌زده است را مشاهده نماید. این نوع از دندان عقل باعث بروز مشکلاتی همچون عفونت می‌شود. نوع اول و دوم رشد دندان عقل برای درمان به جراحی احتیاج دارند. با جراحی‌کردن و کشیدن دندان عقل می‌توان از بروز بیماری‌های بافت لثه و سایر بیماری‌ها جلوگیری نمود. اما نوع سوم که دندان عقل آشکار نام دارد، بدون درد رشد می‌کند و این نشان‌دهنده عدم بروز مشکل در فک است؛ بنابراین می‌توان دندان عقل را حفظ نمود و لزومی برای کشیدن آن وجود ندارد.
چه نکاتی را پس از جراحی دندان عقل رعایت کنیم؟
کشیدن دندان عقل با سایر دندان‌ها متفاوت است؛ کشیدن دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته، باید با جراحی انجام شود تا قسمتی از دندان داخل بافت لثه باقی نماند. اگر یک قسمت در بافت لثه باقی مانده باشد، بیمار پس از کشیدن دندان همچنان درد را احساس می‌کند. بنابراین جراحی بهترین راهکار برای جلوگیری از عفونت یا پوسیدگی ناشی از رشد دندان عقل است. برای انجام فرآیند جراحی دندان عقل، دندان‌پزشک بسته به وضعیت بیمار یک راه بی‌حسی یا بیهوشی را انتخاب می‌کند. بی‌حسی تنها قسمتی از فک را هدف قرار می‌دهد و بیهوشی عمومی کاملاً هشیاری بیمار را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
پس از جراحی، بیماران به دو دسته تقسیم می‌شوند، بیمارانی که بی‌حسی موضعی در آن‌ها ایجادشده است و بیمارانی که بیهوشی عمومی را تجربه کرده‌اند. اثر بی‌حسی در کوتاه مدت رفع می‌شود اما بیمارانی که بیهوش بوده‌اند باید تا یک روز در منزل خود تحت مراقبت باشند. به‌طور کلی پس از جراحی دندان عقل باید برای تسریع بهبودی بافت زخم، نکاتی را رعایت نمود. مصرف غذاهای سرد یا داغ، فعالیت‌های دشوار، صحبت‌کردن در روز اول، مصرف سیگار یا الکل و… از مواردی هستند که بیمار نباید آن‌ها را انجام دهد.
دندان‌پزشکان به بیمارانی که جراحی دندان عقل انجام می‌دهند، توصیه می‌کنند تا در روزهای اول ترجیحاً غذاهای نرم و با دمای ملایم مصرف نمایند. غذاهای نرم به بافت زخم آسیبی وارد نمی‌کند و بیمار برای جویدن آن‌ها احتیاجی به باز و بسته‌کردن دهان نخواهد داشت. از طرفی بیمار باید از تورم بیش از اندازه محل زخم جلوگیری کند؛ استفاده از کمپرس یخ می‌تواند بهترین گزینه برای جلوگیری از تورم و التهاب باشد. رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از آب‌نمک، مصرف به‌موقع داروها و… از سایر فعالیت‌هایی هستند که باید پس از جراحی توسط بیمار انجام شوند.
روند بهبودی پس از کشیدن دندان عقل
پس از کشیدن دندان عقل باید به نکاتی که در تسریع بهبودی اثرگذار هستند، اهمیت داد. اگر یک بیمار نسبت به این نکات بی‌اهمیت باشد، روند بهبودی آن نیز دچار اختلال خواهد شد. عوارض کشیدن دندان عقل شامل آسیب به سایر دندان‌ها، ایجاد حفره در بافت زخم، عفونت، تورم زخم و… می‌شود. آسیب به سایر دندان‌ها هنگامی ایجاد می‌گردد که اصول کشیدن دندان عقل به‌خوبی اجرا نشده باشند. از طرفی هنگامی که بیمار توجهی به سلامت دهان و دندان‌های خود نداشته باشد، استخوان فک نمایان می‌شود. این مشکل بسیار دردناک است و تنها دندان‌پزشک می‌تواند آن را رفع کند.
روند بهبودی با رعایت تمام نکات ذکرشده توسط دندان‌پزشکان، حدود 14 الی 20 روز، به‌اتمام می‌رسد. البته زخم بافت لثه که ناشی از جراحی است، در مدت زمان 10 روز بهبود می‌یابد؛ این مدت زمان بهبودی در برخی بیماران خاص برحسب وضعیت جسمی که دارند، افزایش می‌یابد. روند بهبودی تنها با رعایت مراقبت‌های لازم پس از کشیدن دندان عقل به‌درستی طی می‌شود. بیمار باید در روز اول نسبت به درد خود صبور باشد و مسکن‌های تجویزشده توسط دندان‌پزشک را به‌موقع مصرف نماید. سپس یک الی دو روز پس از جراحی، تورم و التهاب بافت کاهش پیدا می‌کند.
سومین روز پس از جراحی دندان عقل، لثه فرصت ترمیم خود را پیدا می‌کند و بافت زخمی کم‌کم بهبود می‌یابد. حفره‌ای که در لثه ایجاد می‌شود پس از گذشت یک هفته بسته خواهد شد اما بهبودی کامل حاصل نمی‌شود. حفره بافت لثه، زمان بیشتری برای بهبودی احتیاج دارد. وضعیت جسمی بیمار می‌تواند زمان بهبودی کامل این حفره یا سوراخ ایجادشده را تعیین کند. به هر حال روند بهبودی بیمار بیش از یک ماه طول می‌کشد.
پیشنهاد مطالعه: عوارض جراجی دندان چیست؟ با دانستن این نکات عوارض جراحی دندان را کاهش دهید.
کلام آخر
نکاتی که باید قبل از کشیدن دندان عقل بدانید! دندان عقل در یک بازه سنی خاص، به سه روش متفاوت رشد می‌کند؛ اگر فک بیمار کوچک باشد معمولاً دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته خواهد بود. اما اگر فک برای رشد یک دندان جا داشته باشد، دندان عقل آشکار می‌شود. اگر دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته باشد، مشکلاتی اعم از عفونت و پوسیدگی دندان رخ می‌دهد. گاهی پوسیدگی و عفونت یک دندان می‌تواند در تمام سطح دهان گسترش یابد. پس بهترین کار برای جلوگیری از این مشکلات کشیدن دندان عقل است. بنابراین آگاهی از نکاتی که باید قبل از کشیدن دندان عقل بدانید، در روند بهبودی بسیار مؤثر واقع می‌شوند.
سؤالات متداول
- جراحی و کشیدن دندان عقل چه مقدار زمان می‌برد؟
در حالت عادی و تزریق داروی بی‌حسی، کشیدن دندان عقل حدود 45 دقیقه زمان می‌برد.
- آیا پس از جراحی کشیدن دندان، به همراه احتیاج داریم؟
برای جلوگیری از احساس فشار و درد جراحی در بیمار، معمولاًُ از دو روش بی‌حسی موضعی و بیهوشی عمومی استفاده می‌شود. اگر بیمار با روش بیهوشی عمومی مورد جراحی قرارگرفته باشد، به یک همراه احتیاج خواهد داشت.
- روند بهبودی جراحی کشیدن دندان عقل چقدر زمان می‌برد؟
زخم بافت لثه که شبیه به یک سوراخ است، در مدت ده روز بهبود می‌یابد اما بهبودی کامل پس از چند ماه حاصل می‌شود.
- چگونه می‌توان بهبودی را سریع‌تر کرد؟
با رعایت مراقبت‌های لازم پس از کشیدن دندان، می‌توان روند بهبودی را سریع‌تر کرد.
- چگونه می‌توان التهاب و تورم زخم را کاهش داد؟
استفاده از کمپرس یخ به مدت چند دقیقه، در اغلب موارد تورم را کاهش می‌دهد.
