مراحل جراحی دندان عقل
دندان‌های عقل یا دندان‌های آسیاب سوم، جزو آخرین دندان‌هایی هستند که در سنین 18 تا 27 سالگی در دهان رویش می‌یابند. این دندان‌ها در انتهای فک بالا و پایین در هر دو سمت دهان رشد می‌کنند. به‌لیل موقعیت خاص این دندان و عدم وجود فضای کافی برای رویش کامل، معمولاً دندان عقل درهنگام روییدن با مشکل کمبود فضا در داخل فک روبه‌رو می‌شود. رشد نادرست این دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته اتفاق می‌افتد، به همین علت این دندان مشکلات متعددی برای فرد ایجاد می‌کند. در اینگونه شرایط دندان‌پزشک به بیمار توصیه می‌کند دندان عقل خود را از دهان خارج نماید. شما نیز اگر به این مشکل دچار هستید بهتر است قبل از هر اقدامی با مراحل جراحی دندان عقل آشنا شوید تا از روند درمان خود آگاهی کامل کسب نمایید.
چه زمانی کشیدن دندان عقل الزامی است؟
نبود فضای کافی در داخل فک بیمار، سبب عدم رشد دندان عقل یا رشد ناقص آن می‌شود. رشد نادرست این دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته اتفاق می‌افتد. دندان عقل نهفته به دلیل موقعیت نادرستی که در داخل لثه دارد فشار زیادی به دندان کناری خود وارد می‌کند. ازطرفی رشد دندان عقل به‌صورت نهفته مشکلات دیگری مانند بوی بد دهان، درد یا ورم در فک، لثه قرمز و تورم و ایجاد کیست در ناحیه دندان را به‌همراه دارد. این علائم به‌عنوان یک عامل خطر به بیمار هشدار می‌دهد تا هرچه زودتر دندان عقل خود را از دهان خارج کند تا مشکلات متعددی برای دیگر دندان‌ها ایجاد نکند.
دندان‌های عقل نیمه نهفته نیز مستعد ایجاد مشکل در داخل دهان محسوب می‌شوند. این دندان‌ها به دلیل عدم رویش کامل ممکن است به دندان‌های کناری فشار وارد آورند. همچنین دندان نهفته به دلیل موقعیتی که دارد، سبب گیرکردن ذرات غذا در این قسمت از دهان می‌شود و زمینه را برای پوسیدگی خود و دندان کناری مهیا می‌کند. درنتیجه اغلب دندان‌پزشکان برای حفظ دیگر دندان‌ها و سلامتی دهان و فک به بیماران توصیه می‌کنند این دندان‌ها را پس از رویش از دهان خارج نمایند.
بیشتر بخوانید: آیا جراحی دندان درد دارد؟ با دانستن این نکات درد ناشی از جراحی دندان را کاهش دهید.
مراحل کشیدن دندان عقل
پس از بررسی تصویر دندان عقل و تشخیص دندان‌پزشک بر انجام جراحی این دندان، اقدامات لازم جهت این فرایند درمانی آغاز می‌شود. نحوه جراحی دندان عقل بستگی به نوع رویش آن و شرایط بیمار دارد. این جراحی یا با بیهوشی کامل انجام می‌شود یا با تزریق داروی بی‌حسی موضعی صورت می‌گیرد. در هر صورت پس از تزریق داروی بی‌حسی یا بیهوشی، متخصص طی مراحل زیر دندان عقل بیمار را تحت جراحی قرار می‌دهد:
- برش لثه توسط «الواتور» به اندازه‌ای که دندان‌پزشک به دندان دسترسی یابد.
- خالی کردن کناره‌های دندان عقل جهت دسترسی به ریشه دندان.
- خارج کردن دندان عقل با کمک وسیله‌ای به نام «فرز». در این مرحله ممکن است به دلیل موقعیت خاص این دندان، مقاوم و عمیق بودن ریشه یا پوسیدگی دندان، دندان‌پزشک نتواند کل دندان را در یک مرحله خارج نماید، به همین علت با شکستن آن طی چند مرحله کل دندان را تخلیه می‌کند.
- در انتها متخصص با زدن بخیه به لثه و پانسمان محل جراحی، خونریزی را کنترل می‌نماید.
در برخی موارد، دندان عقل موقعیت خاصی دارد، به‌عنوان مثال در لثه گیر کرده باشد یا ریشه دندان با اعصاب فک تماس داشته یا دندان عقل به شکل افقی است و یا این دندان نزدیک به سینوس قرار گرفته باشد، جراحی دندان عقل باید توسط متخصص جراح فک و صورت انجام شود. این جراحی بسیار حساس بوده و ممکن است عصب دندان به سینوس یا بافت‌های اطراف آن آسیب بزند.
چرا باید دندان عقل را جراحی کنیم؟
تفاوتی ندارد رویش دندان عقل به‌صورت کامل یا نهفته و نیمه نهفته انجام شده باشد، اغلب دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند پس از رویش، این دندان از دهان خارج شود. این دندان در هر شرایطی که قرار داشته باشد سلامت دهان و دیگر دندان‌ها را به خطر می‌اندازد. دلایل جراحی دندان عقل عبارتند از:
- جراحی دندان عقل با رویش کامل: موقعیت این دندان در فک انسان به‌صورتی است که امکان تمیز کردن آن با مسواک یا نخ دندان به راحتی انجام نمی‌شود. درنتیجه محلی مناسب برای تجمع باکتری و پوسیدگی دندان عقل مهیا می‌شود. علاوه‌بر خرابی این دندان، دندان‌های کناری نیز در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرند، به همین علت بهتر است دندان عقل سالم نیز جراحی شود.
- جراحی دندان عقل نیمه نهفته: دندان نیمه نهفته با زاویه خاصی از لثه خارج می‌شود، در نتیجه باعث فشار آوردن و جابه‌جایی دندان‌های کناری خود می‌کند. همچنین دندان زاویه‌دار شرایط را برای تجمع ذرات غذا و ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌آورد. بنابراین به مرور زمان دندان عقل نیمه نهفته دچار پوسیدگی می‌شود و به دندان‌های کناری خود نیز آسیب می‌زند، پس بهتر است پس از رویش هر چه سریع‌تر از محیط دهان خارج گردد.
- جراحی دندان عقل نهفته: این دندان از لثه بیرون نمی‌زند و تنها درصورت وجود علائمی مانند تورم لثه، درد، ایجاد کیست در ناحیه دندان، عدم توانایی باز و بسته کردن و ایجاد بوی بد در دهان، بیمار اطلاع می‌یابد که دندان عقل او به‌صورت نهفته رویش یافته است. در این شرایط نیز این دندان سلامت دهان و فک بیمار را تهدید می‌کند بنابراین باید تحت جراحی قرار گیرد.
از جراحی دندان عقل نترسید!
باقی ماندن و نگهداشتن دندان عقل در داخل دهان عوارض خطرناکی برای بیمار به همراه دارد، بنابراین اغلب دندان‌پزشکان توصیه به خارج کردن آن می‌کنند. جراحی این دندان به‌طورکلی یک پروسه 30 تا 40 دقیقه‌ای است درنتیجه دلیلی برای نگرانی و ترس وجود ندارد. ازطرفی نگهداشتن این دندان به‌مراتب عوارض ناخوشایند بیشتری نسبت به جراحی آن دارد. شما درصورت نکشیدن دندان عقل علاوه‌بر آسیب به خود دندان، به سلامت دیگر دندان‌ها و فک نیز آسیب می‌رسانید. اما درصورت انجام جراحی و با گذراندن دوران نقاهت کوتاهی سلامت کامل خود را به‌دست می‌آورید.
اگر نگران عوارض جراحی دندان عقل هستید، لازم است بگوییم این جراحی عوارض بسیار محدودی مانند بی‌حسی موقت در دهان و فک، ایجاد خشکی در دهان و اطراف لثه، عفونت یا ورم جزئی به‌همراه دارد، بنابراین اصلاً جای نگرانی نیست. شما با رعایت توصیههای دندان‌پزشک خود و طی نمودن چند روز دوران نقاهت، سلامتی کامل خود را به‌دست می‌آورید.
بیشتر بخوانید: انواع جراحی دندان عقل؛ مقایسه انواع جراحی دندان عقل
کلام آخر
مراحل جراحی دندان عقل گاهی بسیار ساده و بدون دردسر انجام می‌شود و گاهی نیز با پیچیدگی‌هایی همراه است. نکته مهم و حائز اهمیت، رسیدگی و توجه کامل و همچنین مراجعه به‌موقع به دندان‌پزشک محسوب می‌شود. اگر شما در زمان مناسبی اقدام به جراحی دندان عقل خود نمایید، از بسیاری از مشکلات و نگرانی‌ها به دور خواهید بود.
پاسخ به سؤالات متداول
1-کنترل درد و خونریزی پس‌از جراحی دندان عقل باید چگونه انجام شود؟
معمولاً دندان‌پزشک برای کاهش درد شما مسکن تجویز می‌نماید و برای کم کردن خونریزی به شما توصیه می‌کند محل جراحی را با گاز استریل نگهدارید، فعالیت سنگین انجام ندهید، آب دهانتان را خارج نکنید و 1 الی2 روز، غذاها یا نوشیدنی‌های گرم مصرف نکنید.
2-آیا بعد از جراحی دندان عقل می‌توان ورزش کرد؟
بهتر است تا 48 ساعت از انجام تمارین ورزشی خودداری نمایید.
3-روند بهبودی بعد از جراحی چقدر زمان می‌برد؟
در 24 ساعت پس از عمل رعایت نکاتی مانند نجویدن غذا با ناحیه جراحی شده و عدم مصرف غذاها یا نوشیدنی‌های داغ به بهبودی سریع‌تر ناحیه درمان کمک خواهید کرد. در نهایت با گذشت 2 هفته علائم و ناراحتی‌های جراحی کاملاً برطرف می‌گردد.
4-آیا بیمه‌های درمانی هزینه کشیدن دندان عقل را پوشش می‌دهند؟
باتوجه به اینکه کشیدن دندان عقل جنبه درمانی دارد، بیمه هزینه جراحی را پوشش می‌دهد. شما می‌توانید اطلاعات کامل درخصوص پوشش هزینه‌ها را از بیمه درمانی خود جویا شوید.
5-آیا مصرف دخانیات پس از جراحی دندان عقل ضرری دارد؟
بله، استعمال دخانیات روند بهبودی ناحیه جراحی شده را کند می‌کند. تا آنجا که ممکن است از مصرف دخانیات تا بعد از بهبودی کامل خودداری کنید.
