انواع جراحی دندان

آسیب جدی به دندان‌ها با روش‌های معمولی دندان‌پزشکی قابل ترمیم نیست. دندان‌پزشکان در برخی شرایط که آسیب دندان بیمار تا حد زیادی پیشروی کرده باشد، از انواع جراحی دندان استفاده می‌کنند. انواع جراحی دندان حوزه‌های مختلفی دارند که هدف هر یک از آن‌ها سلامت و زیبایی دندان‌ها است. بیماری‌هایی که در محیط دهان و دندان شیوع می‌یابند با جراحی دندان قابل کنترل و پیشگیری هستند. ناهنجاری‌های لثه و دندان با پیشرفته‌ترین ابزار جراحی دندان انجام می‌شوند و در نهایت لبخندی با دندان‌های زیبا و سالم را به‌ثمر می‌آورند.

معرفی مختصری از جراحی دندان

به مجموع فعالیت‌هایی که با ابزار جراحی در محیط دهان و دندان، برای سلامت یا زیبایی دندان‌ها انجام می‌شوند جراحی دندان می‌گویند. اما چرا باید جراحی دندان انجام دهیم؟ جراحی دندان طیف گسترده‌ای از امور ترمیم و زیبایی دندان است و هرگونه مشکل، ناهنجاری و نقص در دندان‌ها یا بافت لثه وجود داشته باشد، با جراحی اصلاح می‌شود. عمل جراحی دندان تنها در مواردی صورت‌ می‌گیرد که دندان‌پزشک راه دیگری برای ترمیم یا زیباسازی دندان نداشته باشد. در این روش دندان‌پزشک برای نگهداری دندان طبیعی تمام سعی خود را می‌کند.

گاهی دندان پرشده یا دندانی که قبلاً ترمیم ‌شده است، دچار آسیب می‌شود؛ انواع جراحی دندان در این مواقع استفاده می‌شوند و نتایج رضایت‌بخشی خواهند داشت. شکستگی دندان‌ها از عواملی است که اگر بسیار حاد باشند، دندان‌پزشک قادر نخواهد بود تا با روش‌های بدون جراحی آن‌ها را ترمیم کند. همچنین تحلیل استخوان فک یکی از عواملی است که بدون جراحی امکان اصلاح آن وجود ندارد. تمام توده‌هایی که در دهان ایجاد می‌شوند مشکلات بسیاری به‌وجود می‌آورند؛ انواع جراحی دندان تک‌تک این مشکلات را رفع می‌کند.

برای آشنایی با صفر تا صد جراحی دندان از انواع جراحی تا هزینه‌ها و خطرات آن روی لینک کلیک کنید.

انواع جراحی دندان با هم تفاوت دارند

جراحی دندان برای هر مشکلی یک روش متفاوت دارد. برخی افراد از جراحی‌های ترمیمی دندان استفاده می‌کنند؛ برخی دیگر جراحی دندان را برای زیباسازی دندان یا اصلاح ناهنجاری‌های آن به‌کار می‌گیرند. مشکلات از روکش‌های زیبایی گرفته تا پوسیدگی دندان‌ها، همگی در حیطه جراحی جای می‌گیرند. افرادی که دچار ناهنجاری‌های ژنتیکی در فک، دهان، لثه و دندان‌ها هستند برای اصلاح مشکل خود از روش‌های جراحی دندان بهره می‌برند. انواع جراحی برای از دست‌ دادن دندان، باقی ‌ماندن ریشه در دندان، درمان ریشه، جراحی دندان عقل و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.

باقی ‌ماندن ریشه دندان یکی از مشکلاتی است که تنها با جراحی رفع می‌شود. عمل جراحی بدون بی‌حسی بسیار دردناک است؛ بنابراین دندان‌پزشکان از داروهای بی‌حسی متفاوتی برای عمل استفاده می‌کنند. بی‌حسی دندان هم شامل سه روش است که هر کدام بسته به توصیه دندان‌پزشک برگزیده می‌شوند. در جراحی دندان، دندان‌پزشک یک تیغه تیز مخصوص را دست می‌گیرد و بافت مورد نظر را برش می‌دهد. این تیغه به بافت مورد نظر آسیب می‌رساند به‌همین دلیل اغلب جراحی‌ها با دوران نقاهت همراه هستند. انواع جراحی‌ دندان عبارتند از:

• جراحی فک و صورت
• جراحی ریشه دندان
• جراحی لثه
• جراحی دهان کودک
• جراحی زیبایی دندان‌پزشکی
• جراحی سوانح و تصادفات

جراحی فک و صورت؛ اصلاح ناهنجاری

ناهنجاری در فک و صورت یا آسیب به این قسمت‌ها به‌راحتی اصلاح نمی‌شوند. یکی از انواع جراحی دندان به اصلاح این ناهنجاری‌ها در فک و صورت اختصاص ‌داده می‌شود. روش‌هایی که در جراحی فک و صورت به‌کار گرفته می‌شوند، در نهایت به زیباسازی و رفع مشکلات دیگر بیمار منتهی خواهند شد. اصلاح مشکلاتی چون نقص در فک، نقص سر و صورت، آسیب به سر و صورت، مشکلات جمجمه و… در حیطه جراحی فک و صورت قرار می‌گیرد. افرادی که به هر دلیلی در قسمت سر و صورت یا حتی گردن، دچار نقص می‌شوند با جراحی فک و صورت درمان خواهند شد.

بیماری‌هایی مانند نرمی بافت، التهاب فک، لب شکری و مواردی از این قبیل به کمک جراحی، درمان خواهند شد. برخی فرآیندهایی که برای زیبایی صورت می‌گیرند به‌طور مثال پروتز لب، دارای عوارضی هستند؛ این عوارض گاهی به قسمت‌های فک و صورت آسیب وارد می‌کند. این آسیب می‌تواند مشابه التهاب بافت باشد و خود را جلوه دهد. التهابات ناشی از پروتز لب با عمل جراحی فک و صورت قابل کنترل هستند. افرادی که در تصادفات به قسمتی از بافت فک و صورت آن‌ها آسیب ‌رسیده است، توسط روش‌های نوین فک و صورت درمان می‌شوند.

جراحی ریشه دندان

ریشه دندان قسمتی است که اگر آسیب بیند یا عفونت در آن نفوذ نماید، بیمار درد را احساس خواهد کرد. بنابراین ریشه دندان قسمت حساسی است که مراقبت از آن در اولویت قرار می‌گیرد. با وجود رسیدگی به بهداشت دهان و دندان باز هم امکان بروز مشکل در ریشه دندان وجود دارد. مشکلاتی مانند تشکیل کیست در دندان می‌تواند موجب آزار بیمار شود؛ این مشکل تنها با روش‌های جراحی ریشه دندان درمان ‌پذیر است. دندان‌پزشک با جراحی ریشه دندان، کیست تشکیل ‌شده را بیرون می‌آورد و پس از مدتی عوارض آن رفع می‌شود.

دندان‌پزشکانی که در این حوضه تخصص دیده‌اند با متدها و روش‌های نوین، می‌توانند انواع مشکلات ریشه را رفع نمایند. آبسه دندان از جمله مشکلاتی است که می‌تواند برای هر شخصی رخ دهد. این مشکل با به‌کارگیری روش‌های جراحی دندان توسط دندان‌پزشک متخصص، این زمینه به‌راحتی قابل حل‌شدن است. زخم بیمار پس از جراحی تا مدتی مستعد بروز عفونت بوده که با رعایت نکات لازم و مصرف داروهای تجویز شده از بروز عفونت جلوگیری می‌شود.

جراحی اندودنتیک یکی از انواع جراحی دندان

جراحی اندودنتیک شامل اموری است که در نهایت به درمان ریشه دندان ختم می‌شوند. ریشه دندان مواد مغذی را توسط جریان خون به بافت دندان می‌رساند و پالپ نام دارد. گسترش پوسیدگی دندان‌ها و رسیدن‌ آن‌ به پالپ دندان، عفونت ایجاد می‌کند. عفونت ایجاد شده درد زیادی دارد و آسیب جدی به دندان می‌رساند. بهتر است تا افزایش پیشروی پوسیدگی و آلوده‌‎کردن پالپ دندان از آن جلوگیری شود؛ اما اگر پالپ دندان آلوده شود می‌بایست برای درمان و ترمیم دندان جراحی‌های اندودنتیک را انجام داد.

این جراحی‌ها انواع مختلفی دارند و برای هر نوع آسیب یک روش خاص وجود دارد. دندان‌پزشک اگر آسیب وارد شده بر دندان را بیش از حد بداند و هیچ امیدی به حفظ دندان طبیعی نباشد، کشیدن دندان را پیشنهاد می‌کند. اما جراحی اندودنتیک حفظ دندان طبیعی را اولویت قرار می‌دهد؛ این یعنی حتی با وجود تخریب پالپ هم می‌توان از دندان طبیعی استفاده کرد به‌ شرطی که تمام عفونت از آن خارج ‌شده باشد.

جراحی روت کانال یا عصب کشی

دندان آسیب‌ دیده که عفونت ریشه آن را فرا گرفته است، درد بسیار زیادی خواهد داشت. روت کانال یا عصب‌کشی یکی از روش‌های درمان دندان‌های ملتهب است. پالپ یا همان ریشه دندان، در روش عصب‌کشی خارج می‌شود و دندان باقی می‌ماند. درد ضربان‌دار این نوع عفونت دندان، بیمار را کلافه می‌کند؛ اگر این درد پس از مدتی تسکین یابد مجدد باز می‌گردد و بیمار را آزرده خاطر می‌کند. بهترین راه، درمان به‌موقع است تا از آسیب بیشتر به بافت‌های دهان و دندان جلوگیری نماید.

رسیدن به پالپ دندان و خارج‌ کردن آن یک عمل جراحی است که با ابزار مخصوص انجام می‌شود. دندان‌پزشک متخصص در ابتدا یک سوراخ در قسمت تاج و مینای دندان ایجاد می‌کند؛ سپس پالپ آسیب ‌دیده را از داخل دندان خارج می‌نماید. پایان عصب‌کشی با تسکین درد بیمار همراه است. دندان طبیعی پس از جراحی باقی می‌ماند و دیگر نیازی به کشیدن آن نخواهد بود. سوراخ سطح دندان که توسط دندان‌پزشک ایجاد می‌شود نیز با یک ماده سازگار با دندان پر می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: آیا جراحی دندان درد دارد؟ راهنمای صفر تا صد کاهش درد جراحی درمان را بخوانید.

جراحی پالپوتومی از لیست انواع جراحی دندان

قسمت ملتهب پالپ دندان که آلوده به عفونت است باید از دندان خارج شود. اگر این عفونت تمام قسمت‌های پالپ را آلوده نکرده باشد نیازی به برداشتن کامل پالپ نخواهد بود. در روش پالپوتومی این کار به‌راحتی انجام می‌شود. دندان‌پزشک متخصص، پالپوتومی را با سوراخ ‌کردن دندان آغاز می‌کند؛ سپس قسمت کوچکی از سطح پالپ دندان را بر می‌دارد. این نوع جراحی برای افرادی مناسب است که می‌خواهند یک دندان زنده داشته باشند؛ دندان زنده به حالتی گفته می‌شود که دندان گرم یا سرد بودن را تشخیص می‌دهد.

پالپ داخل دندان می‌تواند اطلاعات ناشی از احساس گرما و سرما را اطلاع دهد، به‌همین دلیل وجود آن را زنده‌ بودن دندان می‌دانند. اگر فرد بیمار از کشیدن دندان امتناع کند و پالپوتومی را برگزیند معمولاً خواستار برداشت قسمت‌های آلوده پالپ است. پالپوتومی می‌تواند یک روش مناسب برای دندان‌های شیری و پوسیده کودکان باشد. دندان‌هایی که با روش درمانی پالپوتومی ترمیم می‌شوند، مواد مغذی را توسط پالپ باقی ‌مانده، دریافت می‌کنند.

پالپکتومی

اگر دندان‌پزشک تشخیص دهد که درمان بیمار با روش پالپوتومی امکان‌پذیر نیست از روش پالپکتومی استفاده می‌کند. پالپکتومی روشی مشابه به پالپوتومی بوده و هدف آن تسکین درد ناشی از عفونت ریشه است. در این روش دندان‌پزشک پالپ دندان را خارج کرده و قسمت‌های آسیب‌ دیده را ترمیم می‌کند. پس از خارج ‌کردن پالپ دندان، کانال‌های داخلی توسط یک محلول ضدعفونی می‌شوند. ضدعفونی ‌کردن کانال‌ها از ابتلای مجدد دندان به بیماری‌های عفونی جلوگیری می‌کند. در روش پالپکتومی داخل دندان خالی می‌شود و دندان‌پزشک آن را با یک ماده خارجی پر می‌نماید.

اغلب دندان‌پزشکان از پالپکتومی برای درمان ریشه دندان‌های کودکان استفاده می‌کنند. دندان‌های شیری کودکان پس از مدتی لق می‌شوند و ماندگار نیستند؛ بنابراین بهتر است از درمانی مانند پالپکتومی استفاده کرد تا درد ناشی از آسیب به پالپ را تسکین دهد. ماده‌ای که جایگذین پالپ دندان می‌شود، پس از مدتی جذب خواهد شد. پالپکتومی برای دندان‌های شیری که دچار عارضه آبسه یا مشکلاتی مشابه آن هستند بهترین روش درمان است.

جراحی آپیکوکتومی

عفونت ریشه دندان از ابتدای سطح پالپ تا انتهای آن را در بر می‌گیرد. درمان هر چه زودتر ریشه عفونی دندان می‌تواند به سلامت بیشتر آن کمک کند. در برخی شرایط بیمار متوجه عفونت دندان خود نمی‌شود و عفونت تا نوک ریشه دندان پیشروی می‌کند؛ این دسته افراد درد بسیار زیادی را تجربه خواهند کرد که با روش‌های پالپوتومی و پالپکتومی قابل تسکین نخواهد بود. آپیکوکتومی برای درمان نوک ریشه آلوده به عفونت مناسب است. روش آپیکوکتومی یا آپیکال می‌تواند یک درمان قطعی برای تسکین دندان درد باشد.

متخصص برای درمان این دسته از بیماران، قسمتی از ریشه و سایر قسمت‌های دیگر را که به عفونت آلوده‌ شده‌اند را از دهان خارج می‌کند. اگر لثه به عفونت آلوده ‌شده باشد نیز از بافت لثه جدا خواهد شد. این روش برای بیمارانی است که تاج مصنوعی و ماده داخل، موجب کاهش دندان درد آن‌ها نشده باشد. دندان‌پزشک برای تکمیل آپیکوکتومی، داخل دندان را با مواد مخصوص تمیز می‌کند. دندان خالی، آسیب ‌پذیر خواهد بود بنابراین با یک ماده مخصوص توسط متخصص پر می‌شود.

درمان پروستودنتیک

درمان پروستودنتیک با روش‌هایی است که متخصص پروتز دندان انجام می‌دهد. گاهی استفاده از پروتزها به جراحی احتیاج دارند و می‌بایست با روش درمان پروستودنتیک انجام شوند. درمان پروستودنتیک به چند دسته تقسیم می‌شود؛ بازسازی تاج دندان و روکش، بریج، ایمپلنت و دندان مصنوعی از انواع درمان‌های پروستودنتیک هستند. تمام این روش‌ها با پروتزهای دندان‌پزشکی انجام می‌شوند. پروتزها برای ترمیم یا بازسازی دندان از دست رفته بیمار هستند. برای تولید پروتزها از مواد مصنوعی استفاده می‌شود که از نظر رنگ با دندان‌های بیمار مطابقت دارند.

پروتزهای تولید شده می‌توانند جای دندان‌های از دست ‌رفته را پر کنند. جای خالی دندان‌های از دست ‌رفته، فرآیند جویدن را مختل می‌کنند؛ به‌علاوه اگر جای خالی دندان در خط لبخند بیمار باشد، زیبایی لبخند را از او می‌گیرد. پروتزهای دندانی تمام مشکلات ناشی از جای خالی دندان را رفع می‌نمایند، بدون اینکه آسیبی به بافت لثه یا دندان‌های دیگر وارد کنند. برخی از روش‌های درمان پروستودنتیک مادام‌العمر هستند و برخی دیگر تنها در یک بازه زمانی مشخص کاربرد دارند.

ساخت تاج یا روکش دندان

تاج دندان به جویدن مواد غذایی کمک می‌کند و از استحکام بسیاری برخوردار است. تاج در سطح دندان وجود دارد و می‌تواند یک خط دفاعی در مقابل ورود مواد میکروب‌زا و آلوده باشد. اگر تاج دندان آسیب بیند، سلامتی دندان و محیط دهان تهدید می‌شود؛ چرا که با آلوده‌ شدن یک دندان به عفونت، سایر دندان‌ها و بافت لثه نیز عفونی خواهند شد. آنگاه برای از بین‌ بردن عفونت دندان‌ها و لثه هزینه بسیاری را باید پرداخت کرد. دندان‌پزشکان برای ترمیم آسیب‌ دیدگی تاج دندان راه ‌کارهای مفیدی را ارائه می‌دهند. یکی از این راه‌کارها ترمیم تاج دندان با مواد مصنوعی است.

تاج دندان باید استحکام لازم را داشته باشد؛ بنابراین از فولاد، طلا، سرامیک، رزین و… تولید می‌شود. بهترین جنس تاج دندان در هر بیمار متفاوت است و مشورت با دندان‌پزشک می‌تواند در این انتخاب مفید باشد. آسیب‌ دیدن تاج از عمر و ماندگاری دندان می‌کاهد، ولی ترمیم تاج دندان این مشکل را رفع می‌کند. با ترمیم تاج دندان راه نفوذ آلودگی‌ها بسته می‌شود و جویدن مواد غذایی آسان خواهد شد. یکی از فواید ترمیم تاج دندان این است که اگر دندان عصب‌کشی ‌شده باشد هم می‌توان از آن استفاده کرد.

روکش‌های ونیر دندان هم مانند ترمیم تاج دندان، برای زیباسازی و ماندگاری دندان‌ها انجام می‌شوند. این روکش‌ها جنسی متفاوت از لمینت دندان دارند و به صورت یک لایه روی دندان قرار می‌گیرند. البته ناگفته نماند که روکش دندان عمدتاً برای زیبایی لبخند انجام می‌شوند و می‌توانند رنگ دندان‌ها را تا چند درجه روشن‌تر جلوه دهند. دندان‌های آسیب ‌دیده که قسمتی از آن‌ها شکسته است جلوه خوشایندی ندارند؛ روکش دندان می‌تواند تمام این نقص‌ها را پوشش دهد. روکش‌ها از جنس‌های سازگار با دندان ساخته می‌شوند. سرامیک و کامپوزیت دو جنس متفاوت از روکش هستند.

بریج دندان

بریج دندان راهی برای پوشاندن جای خالی دندان‌ یا دندان‌های از دست ‌رفته است. این روش در دندان‌پزشکی نسبت به ایمپلنت قیمت پایین‌تری دارد و مقرون‌به‌صرفه است. در بریج فاصله بین دو دندان با مواد ساخته‌ شده از پروتزها پر می‌شود. تشخیص بریج با دندان‌های طبیعی ممکن نخواهد بود زیرا از نظر طرح و رنگ کاملاً با دندان طبیعی شباهت دارد. این روش رایج در دندان‌پزشکی با نام پل دندان نیز یاد می‌شود. دندان‌پزشک برای انجام بریج دندان، روی بافت لثه برشی ایجاد نمی‌کند و تنها دندان‌های اطراف جای خالی را کمی تراش می‌دهد.

تراش‌ دادن دندان‌های طرفین جای خالی، برای قرار دادن بریج روی آن‌ها است. این کار باعث می‌شود تا ارتفاع دندان‌ها بیش از سایر دندان‌ها دیده نشود. بیمارانی که به هر دلیل دندان‌های خود را از دست داده‌اند می‌توانند از بریج دندان استفاده کنند. انجام بریج نه تنها به زیبایی خط لبخند خدشه‌ای وارد نمی‌کند بلکه زیبایی آن را حفظ می‌کند. بریج دندان یک روش درمانی است که برای جلوگیری از تغییر شکل فک هم انجام می‌شود.

ایمپلنت یکی از انواع جراحی دندان

برخی از بیماران بریج دندان را برنمی‌گزینند و به‌جای آن از ایمپلنت دندان بهره می‌گیرند. ایمپلنت دندان مزایایی دارد که آن را نسبت به بریج و دندان مصنوعی برتر نشان می‌دهد. ایمپلنت انواع متفاوتی دارد که می‌تواند جای خالی یک یا چند دندان را به‌طور کامل پر کند. ایمپلنت شامل یک پایه از جنس تیتانیوم است که به‌عنوان ریشه در استخوان فک جای می‌گیرد. داشتن ریشه‌ای محکم، مقاومت بسیار زیادی به ایمپلنت می‌بخشد و باعث طبیعی‌تر جلوه ‌دادن آن می‌شود. قسمت تاج دندان روی میله ایمپلنت جای می‌گیرد. کاشت دندان با این روش یک دوره نقاهت را در پی خواهد داشت.

یکی از مزایایی که ایمپلنت را محبوب‌ می‌کند، ماندگاری مادام‌العمر آن است. دندانی که کاشته می‌شود تا آخر عمر بیمار باقی می‌ماند و از بین نمی‌رود. انجام ایمپلنت برای برخی افراد مناسب نیست؛ دندان‌پزشک قبل از جراحی کاشت دندان، سلامت بیمار را مورد سنجش قرار می‌دهد. تنها بیمارانی که از نظر جسمی مشکل جدی ندارند می‌توانند از ایمپلنت استفاده کنند. البته نگهداری از زخم ناشی از جراحی بسیار اهمیت دارد. این زخم مستعد عفونت است و باید با دهانشویه و مسواک ‌زدن از بروز آلودگی در آن جلوگیری نمود.

دندان مصنوعی

دندان‌های مصنوعی می‌توانند جای خالی یک یا چند دندان را به‌طور همزمان پر کنند. برخی از افرادی که تمام دندان‌های خود را از دست می‌دهند، دندان مصنوعی را جایگذین دندان طبیعی خود می‌کنند. دندان مصنوعی به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می‌شود که بسته به سلیقه بیمار یکی از این دو نوع انتخاب می‌شوند. دندان مصنوعی ثابت مشابه روش بریج دندان است؛ پروتزهای ساخته ‌شده در این نوع، به دندان‌های مجاور متصل می‌شوند و در آنجا باقی می‌مانند. اما دندان مصنوعی متحرک، از دهان خارج می‌شود.

قسمتی که باعث ثبات دندان مصنوعی در دهان می‌شود بافت لثه است. بیماران با قرار دادن پروتز متحرک روی لثه، یک تکیه‌گاه برای آن ایجاد می‌کنند تا در جای خود ثابت شود. شست‌وشوی دندان مصنوعی متحرک نسبت به نوع ثابت آسان‌تر است. افراد می‌توانند دندان مصنوعی را از دهان خارج نمایند و با مواد شوینده مانند خمیر دندان آن را تمیز کنند. اگر بیمار به‌تازگی دندان‌هایش را کشیده باشد و بین دو دندان فاصله قابل توجهی به‌وجود آید می‌توان از دندان مصنوعی ثابت با ایمپلنت استفاده کرد.

کشیدن دندان با جراحی

دندان‌هایی که با روش‌های درمانی و ترمیمی بهبود نیافته‌اند با جراحی کاملاً حذف می‌شوند. دندان‌هایی که پوسیدگی آن‌ها تا حد بسیار زیادی پیش‌ رفته است امکان ترمیم ندارند؛ کشیدن این دسته از دندان‌ها نسبت به ترمیم آن‌ها بهتر است. گاهی برای جلوگیری از نظم دندان‌ها یا کاهش فشار به آن‌ها از کشیدن دندان استفاده می‌شود؛ مثلاً رشد دندان عقل به‌صورت افقی نظم سایر دندان‌ها را به‌خطر می‌اندازد. افرادی که فک کوچکی دارند باید دندان‌های عقل را با جراحی از بافت لثه خارج نمایند. کوچک ‌بودن فک به‌معنای این است که دندان عقل برای رشد کردن جایی ندارد و پنهان خواهد ماند.

دندانی که زیر لثه پنهان می‌ماند راهی برای نفوذ باکتری‌های آلوده را فراهم می‌کند. در پی نفوذ آلودگی به بافت لثه، کم‌کم عفونت و التهاب بروز پیدا خواهد کرد. بسیاری از دندان‌پزشکان بر این باورند که دندان‌های عقل هیچ فایده‌ای ندارند و بهتر است قبل از رشد، آن‌ها را کشید. کشیدن دندان امروزه با روش‌های مدرن و جدید انجام می‌شود. یکی از این روش‌ها جراحی با لیزر است که آسیب کمتری را به بافت لثه وارد می‌کند. خونریزی ناشی از برش با لیزر کمتر از برش با تیغه جراحی است.

افزایش طول تاج دندان با جراحی

افزایش طول تاج دندان برای زیباسازی یا اصلاح خط لبخند و درمان بیماری‌های دهان و دندان انجام می‌شود. جراحی افزایش طول تاج دندان برای افرادی انجام می‌شود که لبخند لثه‌ای دارند. لبخند لثه‌ای به معنای این است که قسمت زیادی از تاج دندان زیر بافت لثه پنهان باقی ‌مانده است. افرادی که دچار لبخند لثه‌ای هستند تمایل دارند تا خط لبخندشان را اصلاح نمایند. جراحی افزایش طول تاج دندان به‌معنای برشی از قسمت اضافه لثه است. پس از برش لثه بخیه خورده می‌شود و طول تاج دندان اصلاح خواهد شد.

افرادی هم وجود دارند که مشکلی با لبخند لثه‌ای ندارند و تنها به‌دلیل مشکلاتی که به‌وجود می‌آورد قصد جراحی دارند. لثه اضافی بیماری‌های لثه را ایجاد می‌کنند که موجب آزردگی افراد می‌شود. بیمارانی که به هر دلیلی قصد استفاده از روکش دندان را دارند نیز نمی‌توانند با وجود لثه اضافه این کار را انجام دهند. به‌همین دلیل متخصص جراحی افزایش طول تاج دندان را پیشنهاد می‌کند. با افزایش طول تاج دندان فرآیند انجام روکش دندان نیز آسان می‌شود.

جراحی لثه

جراحی لثه برای کنترل و درمان بیماری‌های مرتبط با این قسمت از دهان است. بیماری‌های لثه اصطلاحاً بیماری‌های پریودنتال نامیده می‌شوند و در صورت عدم درمان موجب آسیب به دندان‌ها خواهند شد. آسیب به بافت لثه به قسمت‌های دیگر بدن هم بروز پیدا می‌کند؛ مثلاً عفونت داخل لثه در نهایت گسترده خواهد شد و به غدد لنفاوی خواهد رسید. خوشبختانه بیماری‌های پریودنتال قابل پیشگیری هستند اما اگر شخصی به این بیماری مبتلا شود نیز می‌تواند آن را نابود کند. جراحی لثه بهترین روش برای رفع این دسته از بیماری‌ها است که در لثه رخ می‌دهند.

بیماری پریودنتال سن مشخصی ندارد و ابتلا به آن در هر رنج سنی امکان‌پذیر است. در نوع خفیف این بیماری‌های پریودنتال، تنها قسمتی از لثه را هدف قرار می‌دهند؛ اما گاهی بیماری تا حد زیادی گسترده می‌شود و به بافت‌های دیگری مانند بافت استخوان فک آسیب وارد می‌کند. در مواقعی که افراد آسیب به لثه را نادیده می‌گیرند، به‌تدریج دندان‌های خود را نیز از دست می‌دهند. جراحی لثه خدمت مفیدی از دندان‌پزشکان است تا به دندان‌های طبیعی بیماران آسیبی وارد نشود.

جراحی دهان و دندان کودکان

کودکان در سن رشد هستند و آسیبی که به بافت‌های دهان و دندان‌های آن‌ها وارد می‌شود نیاز به یک درمان جدا از درمان بزرگسالان دارند. متخصص‌های جراحی دهان و دندان پدو دنتیست‌ها هستند؛ پدو دنتیست فردی بوده که تمام روش‌های درمان مشکلات دهان و دندان کودکان را آموخته است. کودکان هم مشکلات مختص خود را دارند؛ مثلاً عدم رشد صحیح دندان‌ها یا پوسیدگی آن‌ها می‎‌تواند قسمتی از حوزه پدو دنتیست‌ها باشد. اقداماتی که پدو دنتیست‌ها انجام می‌دهند بر اساس حفظ سلامت دهان و دندان کودکان است.

آسیب و پوسیدگی دندان می‌تواند سلامت دهان و دندان کودکان را تهدید نماید. پیشرفت پوسیدگی دندان در کودکان، منجر به آسیب به بافت لثه خواهد شد. برای جلوگیری از این اتفاق، پدو دنتیست تمام مشکلات ناشی از پوسیدگی دندان را درمان می‌کند. همچنین ارتودنسی، جراحی فک بالا و پایین و درمان عفونت‌های قارچی دندان‌های کودکان در این حوزه انجام می‌شود. سایر مشکلات دهان و دندان کودکان عبارتند از:

• استتئوتومی ماگزیلا
• استئوتومی ماندیبولار
• ژینو پلاستی

جراحی زیبایی دندان

این روزها جراحی زیبایی دندان محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. متقاضیان جراحی زیبایی در اغلب موارد افراد مشهور یا برجسته‌ هستند؛ افرادی که چهره آن‌ها نشانگر شخصیت آن‌ها است. این جراحی لزومی به‌ وجود آسیب در بافت دهان و دندان ندارد و می‌تواند تنها برای یک لبخند جذاب انجام شود. جراحی زیبایی دندان با مشکلات لثه، بینی، فک و دندان‌ها مرتبط است. در این نوع از جراحی، دندان‌پزشک آسیب یا شکستگی دندان‌ها را با روش‌های متنوع ترمیم می‌کند. جراحی زیبایی در حوزه دندان‌پزشکی عوامل بسیاری را شامل می‌شود.

امروزه افراد بسیاری هستند که برای ترمیم یا جذابیت دندان‌ها از روش کامپوزیت ونیر استفاده می‌کنند. کامپوزیت ونیر یک روکش دندان است که نقص موجود در آن را می‌پوشاند. رنگ روکش کامپوزیت ونیر بسته به سلیقه متقاضی تعیین می‌شود. کامپوزیت یا سایر اعمال جراحی زیبایی دندان‌ها، برای ماندگاری بیشتر احتیاج به رسیدگی و توجه به بهداشت دهان و دندان دارند. زیبایی دندان انواع دیگری هم دارد که شامل بلیچینگ، لیزر لکه‌های دندان، روکش زیرکونیوم، لمینت، ارتودنسی و… می‌شود.

جراحی دندان در پی سوانح و تصادفات

امکان رخ‌ دادن هر سانحه یا تصادفی برای همه وجود دارد؛ برخی از این سوانح و تصادفات آسیب جدی به فک، صورت و دهان شخص می‌گذارند. در این نوع جراحی، دندان‌پزشک متخصص به ترمیم تمام قسمت‌های  آسیب‌ دیده می‌پردازد. آسیب وارد شده در تصادفات شامل ضربه، شکستن دندان‌ها و اختلال در فک و صورت می‌شود. بیمارانی که در سوانح و تصادفات آسیب دیده‌اند معمولاً در انجام کارهای روزمره دچار مشکل می‌شوند. غذا خوردن، صحبت‌ کردن یا کارهایی از این قبیل، با صورت و فک آسیب‌ دیده مشکل است.

دندان‌پزشکانی که در جراحی سوانح و تصادفات متخصص هستند می‌توانند تومورهای فک و دهان را از بافت مربوطه خارج نمایند. این تومورها پس از تشکیل ‌شدن موجب تغییر شکل در قسمت فک و دهان می‌شوند. دندان‌پزشکانی که این تخصص را ندارند تنها در مواقع ضروری می‌توانند مفید باشند؛ درمان آسیب‌های سوانح و تصادفات تنها در حیطه تخصصی جراحی دندان قرار می‌گیرند. جراحی سوانح شامل رفع آسیب‌های ساختار گیجگاهی هم می‌شود.

مراقبت‌ های لازم پس از جراحی دندان

جراحی دندان با وجود مزایایی که دارد، شامل آسیب به بافت‌های دهان می‌شود. زخم ناشی از برش تیغ بیشتر از زخم لیزر نسبت به عوامل بیماری‌زا حساس است. تماس زخم جراحی با آب، امکان نفوذ آلودگی را بیشتر می‌کند. همچنین خونریزی پس از جراحی با تحریک مواد غذایی یا شست‌وشوی دهان افزایش می‌یابد. بهتر است بیمار در روز اول از مواد شست‌وشوی دندان استفاده نکند و این کار را پس از روز دوم انجام دهد. شست‌وشوی دهان با دهانشویه‌هایی که دندان‌پزشک توصیه می‌کند بهتر از شست‌وشو با آب است.

گاز استریلی که پس از جراحی روی زخم گذاشته می‌شود به بهبود بافت  آسیب‌ دیده  کمک می‌کند. فشردن گاز استریل تا حداقل دو ساعت و نیم پس از جراحی الزامی است. استعمال دخانیاتی مانند سیگار و قلیان موجب تحریک بافت لثه می‌شوند و باید تا پایان بهبودی کامل از مصرف آن‌ها امتناع نمایید. خونریزی پس از جراحی یک امر معمول است اما اگر بیش از اندازه باشد می‌بایست با گاز استریل آن را کنترل کنید. نوشیدنی‌های بسیار سرد یا بسیار داغ اصلاً مناسب بیمار نیست و باید از مصرف آن‌ها صرف نظر کرد.

بیشتر بخوانید! آشنایی با انواع بی حسی در جراحی دندان؛ کدام نوع بی حسی دندان تاثیر بیشتری دارد؟

کلام آخر

جراحی دندان انواع مختلفی دارد؛ هر کدام از انواع جراحی دندان برای هدفی مشترک که سلامت و زیبایی دهان و دندان است خلق شده‌اند. هر مشکلی که در محیط دهان، فک و صورت رخ می‌دهد با یکی از انواع جراحی‌ها قابل اصلاح هستند. انواع جراحی دندان شامل اصلاح ناهنجاری‌ها و نقص‌هایی است که به‌طور مادر زادی یا اکتسابی در بیمار رخ داده‌اند. یکی از انواع جراحی که بسیار رایج بوده، جراحی اندودنتیک است.