ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ زمایی که کشیدن دندان ضروری باشد، به این معنا نخواهد بود که تا آخر عمر در دهان خود شکاف خواهید داشت. اگر یک یا چند دندان از دست رفته یا ناسالم دارید، ممکن است ایمپلنت دندان برای شما کارآمد باشد. ایمپلنت یکی از رایجترین راههای بازیابی دندانهای از دست رفته و عملکرد لبخند به حساب میآید. ایمپلنتهای دندانی از تیتانیوم یا فلزات سازگار با بدن ساخته میشوند و به عنوان یک دندان مصنوعی عمل میکنند. با یک پیچ متصل به استخوان فک، دندان را در جای خود قرار میدهند و جایگزینی برای بریجها یا پروتزهای مصنوعی بوده که با خطر جابهجایی همراه هستند. ایمپلنت دندان برای کسانی مناسب است که به اندازه کافی استخوان و بافت لثه نرم برای حمایت از آن داشته باشند.
حتما بخوانید: ایمپلنت دندان؛ آشنایی کامل با ایمپلنت دندان؛ از قیمت تا مزایا و معایب آن
ایمپلنت دندان و مزایای آن
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ هنگامی که دندانی به دلیل آسیب، پوسیدگی، تصادف یا بیماری لثه از دست برود؛ فرد میتواند عوارضی مانند از دست دادن سریع استخوان، گفتار ناقص یا تغییر در الگوی جویدن را تجربه کند. جایگزینی دندان از دست رفته با ایمپلنت دندان میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی و سلامت بیمار را بهبود ببخشد. ایمپلنتهای دندانی ابزارهای دندانپزشکی هستند که از طریق جراحی در فک کاشته میشوند تا توانایی جویدن یا ظاهر فرد را بازیابی کنند. این جایگزین مصنوعی ریشه دندان که معمولا از جنس تیتانیوم است، از دندانهای مصنوعی مانند تاج، بریج یا دندان مصنوعی پشتیبانی مینمایند.
این پیچ تیتانیومی تحت بیهوشی در استخوان فک قرار داده میشود و معمولاً به مدت حداقل 3 ماه در محل باقی میماند تا استخوان با آن جوش بخورد. سیستمهای ایمپلنت دندانی شامل بدنه ایمپلنت دندان و اباتمنت میشوند و ممکن است شامل یک پیچ ثابتکننده اباتمنت نیز باشند. بدنه ایمپلنت دندان با جراحی در استخوان فک به جای ریشه دندان قرار میگیرد. اباتمنت ایمپلنت دندان معمولاً توسط پیچ فیکساتور اباتمنت به بدنه ایمپلنت متصل گردیده و از طریق لثه به داخل دهان امتداد مییابد تا از دندان مصنوعی متصل شده حمایت کند.
هنگامی که ایمپلنتهای دندانی در جای خود قرار میگیرند، به درستی عمل کرده و مانند یک دندان طبیعی احساس خواهند شد. بنابراین، این ترمیم میتواند تأثیر مثبتی بر ظاهر، گفتار، توانایی غذا خوردن و راحتی کلی فرد در طول روز داشته باشد. ایمپلنت دندان در مقایسه با سایر روشهای جایگزینی دندانهای از دست رفته، طبیعیترین حس و ظاهر را دارد. همچنین این روش برای بهبود حفظ دندان مصنوعی کامل برای بیمارانی که هیچ دندانی برای آنها باقی نمانده، به خصوص پروتز تحتانی مفید خواهد بود..
مزایای ایمپلنت دندان
- توانایی جویدن را بازیابی میکند.
- ظاهر آرایشی را بازیابی خواهد کرد.
- به جلوگیری از کوچک شدن استخوان فک به دلیل از دست دادن استخوان کمک مینماید.
- سبب حفظ سلامت استخوان و لثههای اطراف میشود.
- به ثابت نگه داشتن دندانهای مجاور کمک میکند.
- کیفیت زندگی را بهبود میبخشد.
جنس و انواع ایمپلنت های دندانی
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ یک پزشک سوئدی به نام پروفسور پر اینگوار برونمارک، در حال انجام آزمایشی بود که در آن محفظههای نوری تیتانیومی برای مطالعه جریان خون در استخوان خرگوش قرار داده شده بودند. او پس از مدتی بهبودی، مشاهده کرد که این درجهای تیتانیوم را نمیتوان جدا کرد، زیرا استخوان به آنها جوش خورده بود. در همین راستا او توانست پیچهای تیتانیوم را اختراع کند که اولین ایمپلنتهای دندانی به حساب میآمدند. بنابراین پس از این کشف، ایمپلنتها از تیتانیوم ساخته شدند و انواع آن به شرح زیر هستند:
- اندوستال (در استخوان): رایجترین نوع ایمپلنت است. انواع مختلف آن شامل پیچها یا تیغههایی میشوند که با جراحی در استخوان فک قرار میگیرند. هر ایمپلنت یک یا چند دندان مصنوعی دارد و این نوع اغلب به عنوان جایگزینی برای بیمارانی که از بریج یا پروتزهای متحرک برخوردار هستند، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
- ساب پریوستال (روی استخوان): این نوع ایمپلنت در بالای فک قرار میگیرد و پایههای چارچوب فلزی از لثه بیرون زده و پروتز را نگه میدارند. ایمپلنت ساب پریوستال برای بیمارانی استفاده خواهد شد که قادر به استفاده از دندان مصنوعی معمولی نبوده و دارای حداقل ارتفاع استخوان هستند. لازم به ذکر است که از این روش کمتر استفاده میشود.
عوامل تعیین کننده کاندیدهای ایده آل برای ایمپلنت
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ چندین عامل وجود دارند که دندانپزشکان زمانی که مزایا و خطرات ایمپلنت را برای شما بررسی و ارزیابی مینمایند، در نظر گرفته و تعیین خواهند کرد که شما کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت هستید یا خیر. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سلامت لثه
یکی از بررسیهای انجام شده توسط دندانپزشکان سلامت لثه است. در این حالت دندانپزشک بررسی مینماید تا اطمینان حاصل کند که شما دچار هیچ مشکلی نباشید. باید گفت که موفقیت ایمپلنتهای دندانی به سلامت بافت لثه اطراف آنها بستگی دارد. بیماری پریودنتال یا سایر مشکلات لثه میتوانند خطر عوارض شما را افزایش دهند. شرایطی مانند التهاب لثه و پریودنتیت باید قبل از کاشت ایمپلنت دندان برطرف شوند تا سبب افزایش عفونت در استخوان نگردند. پس در صورت داشتن هر گونه بیماری و عفونت لثه کمی صبور باشید.
تراکم استخوان کافی
به این دلیل که ایمپلنتهای دندانی در فک قرار میگیرند و برای حمایت به استخوان اطراف آن تکیه میکنند یا به عبارتی استخوان فک وظیفه نگه داشتن پایه را برعهده دارد؛ پس داشتن بافت کافی در استخوان فک برای موفقیت در ترمیم با پشتیبانی از ایمپلنت بسیار مهم است. در نتیجه دندانپزشک بررسی مینماید که استخوان فک شما توانایی پشتیبانی از ایمپلنت را دارد یا خیر. در صورتی که از تراکم استخوان کافی برخوردار نباشید به شما در ابتدا انجام یک عمل ترمیم را پیشنهاد خواهند داد.
سلامت دهانی
لبخند سالم و مراقبت شده یکی دیگر از ویژگیهای کلیدی یک کاندیدای ایدهآل ایمپلنت دندان است. در واقع سلامت دهان و دندان، از عوامل تاثیرگذار در میزان موفقیت کاشت ایمپلنت دندان به شمار میروند. همچنین اگر متعهد به مراقبت کوشا در منزل و معاینات منظم دندانپزشکی هستید، میتوانید گزینه مناسبی جهت کاشت ایمپلنت باشید. از جمله راههای مراقبت از دهان و دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در طول روز دو بار مسواک زدن
- استفاده روزانه از نخ دندان و مسواک جهت تمیز کردن دندانها
- مراجعه به دندانپزشک هر 6 ماه یکبار
سلامت عمومی
به این دلیل که ایمپلنت دندان را با روش جراحی از دو طریق بیهوشی و بیحسی انجام میدهند، در نتیجه فرد بیمار باید سلامت عمومی داشته باشد. در همین راستا برای دانستن شرح حال شما، دندانپزشک تمامی سوابق پزشکی شما را مورد بررسی قرار داده و در رابطه با داروهایی که مصرف میکنید از شما سوالاتی را خواهد پرسید. در صورت داشتن بیماری لازم است تا از پزشک معالج خود جهت انجام ایمپلنت کسب اجازه نمایید. اغلب بیماران قادر هستند تا کاشت برخی از انواع ایمپلنتها را انجام دهند. در صورتی که از شرایط زیر برخوردار هستید، میبایست مدتی درنگ کرده و با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- دیابت کنترل نشده: افرادی که به این نوع از دیابت مبتلا هستند، لازم است در ابتدا و پیش از اقدام برای انجام ایمپلنت دندان، با پزشک معالج خود مشورت نموده و درمانهای مناسب را دریافت نمایند.
- وابستگی پزشکی: برخی از داروها مانند رقیقکنندههای خون و داروهای استروئیدی، در صورت مصرف میتوانند در طول انجام جراحی جهت ایمپلنت دندان برای بیمار بسیار خطرناک باشند. در این رابطه بهتر است با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
- پرتو درمانی: در صورت انجام پرتو درمانی در بخشهای صورت و گردن، میبایست از انجام ایمپلنت دندان اجتناب نمایید.
- بارداری: این دسته از افراد بهتر است پس از زایمان برای انجام ایمپلنت دندان اقدام نمایند.
- ضعف در سلامت عمومی: از آنجایی که ایمپلنت نوعی عمل جراحی بوده و به برش زدن لثه و بخیه نیاز دارد، میبایست بدن افرادی که تحت این عمل جراحی قرار میگیرد از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشد.
در این میان موارد دیگری نیز وجود دارند که افراد در صورت ابتلا به آنها گزینه مناسبی برای انجام ایمپلنت نخواهند بود. از جمله این موارد میتوان به داشتن وضعیتی پزشکی مانند حمله قلبی اخیر، سکته مغزی، سابقه استفاده از بیس فسفوناتها (مانند Zometa، Fosamax) یا سایر داروهای ضد جذب برای درمان پوکی استخوان، متاستازهای استخوانی (مانند Prolia، Xgeva) و دندان قروچه که باعث بارگذاری بیش از حد ایمپلنت شده و منجر به شکست زودرس میشود، اشاره نمود.
حداقل سن برای کاشت ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ برای انجام کاشت ایمپلنت لازم است تا پیش از اقدام به این عمل استخوان فک بیمار به تکامل کامل رسیده یا به عبارتی بلوغ اسکلتی حاصل شده باشد. اگر رشد استخوان فک بیمار پس از انجام ایمپلنت ادامه یابد، علاوهبر اینکه برای دوام ایمپلنت خطراتی را به وجود میآورد، سبب میشود تا در بلوغ اسکلت فک اختلالاتی ایجاد گردد. توجه نکردن به سن مناسب جهت انجام عمل ایمپلنت دندان عوارض دیگری را نیز شامل میشود که به شرح زیر هستند:
- از دست دادن استخوان در جایی که ایمپلنت در فک قرار داده شده است.
- فاصله بین دندانهای باقیمانده
- مشکلات در جویدن
- تغییرات قابل مشاهده در ناحیه جمجمه صورت
موضوع رشد در میان افراد متفاوت است؛ اما معمولاً این اتفاق در بین 18 تا 25 سالگی رخ خواهد داد. این یک فرض منطقی بوده که افراد زیر 18 سال کاندید مناسبی برای ایمپلنت دندان نخواهند بود. زمانی که رشد فرد متوقف شد؛ اما هنوز بین 18 تا 25 سال سن داشت، دندانپزشک میتواند عکسبرداری با اشعه ایکس را برای بررسی صفحات رشد استخوان فک انجام دهد. ارزیابیهای بیشتری نیز وجود دارند که دندانپزشک میتواند قبل از تصمیمگیری نهایی در مورد واجد شرایط بودن فرد برای ایمپلنت دندان، از آنها استفاده نماید.
با ترکیبی از اشعه ایکس و ارزیابی، میتوان 100٪ از مرحله بلوغ و رشد فرد اطمینان حاصل کرد. لازم به ذکر است که معیارهای بسیاری در هنگام ارزیابی شرایط بیمار برای انجام ایمپلنت و جراحی دندان در نظر گرفته میشوند که سن یکی از آنها است. در این میان عواملی چون تعداد دندانهای از دست رفته، سلامت دندان و دهان، انسجام فک و برخورداری از سلامت عمومی میتوانند بر موفقیت طولانی مدت ایمپلنت دائمی اثرگذار باشند.
مقالات مرتبط: سن مناسب برای ایمپلنت دندان چقدر است؟ آشنایی با حداقل و حداکثر سن مناسب برای ایمپلنت
جایگزین هایی برای کاشت ایمپلنت
ایمپلنتهای دندانی را میتوان بدون ضربه زدن به دندانهای مجاور نصب کرد. علاوهبر این، ایمپلنتها بیش از آنچه که با بریج ورک قابل دستیابی هستند، از استخوان زیرین حمایت میکنند؛ اما همه افراد کاندید مناسبی برای ایمپلنت نبوده و از قضا دلیل آن اغلب به استخوان مربوط میشود. اگر بیمار به دلیل بیماری یا عدم حضور طولانی مدت دندانهای طبیعی، دچار کاهش قابل توجه حجم استخوان شده باشد؛ ممکن است از استخوان کافی برای پشتیبانی مناسب از ایمپلنت برخوردار نباشد.
اگر دندانپزشکان نتوانند به اندازه کافی این حجم استخوان از دست رفته را از طریق پیوند بازیابی نمایند و به بیمار اعلام کنند که کاندیدای ایمپلنت دندانی نیست، در این صورت باید نوع دیگری از ترمیم را در نظر گرفت یا به عبارتی با استفاده از روشهای دیگر دندانپزشکی، شرایط را بهبود بخشید. در همین راستا از بیماران در مورد سوابق سلامتی قبلی و فعلی آنها، از جمله داروهایی که مصرف میکنند، هر گونه شرایط پزشکی مدیریت شده و مدیریت نشده و اختلالات احتمالی خون سؤال میشود تا دندانپزشکان بتوانند از چند درمان رایج برای بهبود کاندیداتوری بیمار برای ایمپلنت دندان استفاده کنند که این روشها عبارتند از:
- پیوند استخوان: پیوند استخوانی را با عمل جایگزین کردن استخوان ضعیف با بافت استخوانی حیوانی یا مصنوعی انجام میدهند. این عمل سبب میگردد تا نواحی که دچار کمبود تراکم استخوانی بودهاند، تقویت شود و کاشت ایمپلنتهای سنتی و مینی را بیخطر مینماید.
- درمان بیماری لثه: بیمارانی که از بیماریهای پیشرفته لثه رنج میبرند، اگر با روش درمانی پریودنتال کنترل گردند، کاندایدای مناسبی برای انجام کاشت ایمپلنت محسوب میشوند.
- لیفت سینوس: به پیوند استخوان در قوس فوقانی فک میگویند. لیفت سینوس زمانی باید انجام شود که غشای سینوسی با افتادگی مواجه شده و ناحیه مورد نظر برای انجام ایمپلنت را مسدود کرده باشد. بهبودی در این شیوه درمانی پیوند استخوان نیز چندین ماه طول میکشد.
عوامل تاثیرگذار در موفقیت کاشت ایمپلنت دندان
عملهای جراحی همواره با درصد خطاهایی مواجه هستند و به صورت صد در صد موفقیت نخواهند داشت؛ اما در همین راستا با رعایت برخی از نکات میتوان درصد بهبودی را افزایش داد. برای افزایش بهبودی در عمل کاشت ایمپلنت دندانی نیز عواملی موثر هستند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نکشیدن سیگار: کشیدن سیگار سبب کاهش توانایی بدن در روند حاصل آمدن بهبودی شده و خرابی ایمپلنت را به دنبال خواهد داشت. پیشنهاد میشود شش ماه پیش از اقدام به عمل کاشت ایمپلنت سیگار کشیدن را ترک کنید تا موفقیت به طور دائمی در کاشت ایمپلنت حاصل گردد.
- تغذیه مناسب: پس از کاشت ایمپلنت رژیم غذایی میتواند تاثیر بسزایی در موفقیت این عمل داشته باشد. در همین راستا بهتر است که پس از انجام کاشت، از غذاهای نرم استفاده نمایید. در برخی از موارد نیز از بیمار درخواست میشود تا به مدت سه ماه پس از کاشت ایمپلنت، از آن برای جویدن استفاده نکنند. برخورداری از یک رژیم غذایی سالم به شما در حفظ سلامت عمومی بدنتان و بهبود سیستم ایمنی کمک کرده و روند بهبودی را تسریع میبخشد.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: یکی از عوامل موثر و کلیدی در به موفقیت رسیدن عمل کاشت ایمپلنت را رعایت کردن بهداشت دهان و دندان میدانند. استفاده از نخ دندان و زدن مسواک به طور منظم و به صورت بین دندانی و همچنین شستوشو از دلایل تاثیرگذار در کاهش عفونت هستند.
مقالات مرتبط: ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟ با دانستن این نکات مدت زمان ایمپلنت خود را کاهش دهید.
چه عواملی سبب جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان خواهند شد؟
این احتمال وجود دارد که شکاف ایمپلنت با باکتریهایی که در دهان قرار میگیرند آلوده شود، در نتیجه برای جلوگیری از ایجاد عفونت در ایمپلنت و تمیز نگه داشتن آن به طور مرتب دهان خود را شستوشو دهید. استفاده از نخ دندان و مسواک حداقل دو بار در طول روز نیز از دیگر راههای جلوگیری از عفونت ایمپلنت بهشمار میروند؛ اما به خاطر داشته باشید که در ناحیهای که کاشت ایمپلنت انجام گرفته است، این عمل را به طور آهسته و با ملایمت انجام دهید. در نظر داشته باشید که مصرف غذاهایی که از قند بالایی برخوردار هستند میزان باکتریهای ناحیه دهان را افزایش میدهند؛ در نتیجه از مصرف مواد قندی پرهیز نمایید.
جهت حصول اطمینان از بهبودی و عدم وجود عفونت در دهان علیالخصوص در ناحیه ایمپلنت شده، بهتر است که مراجعه به دندانپزشک را در دستور کار خود قرار دهید. توصیه میشود که هر چند هفته یکبار مورد معاینه قرار گیرید. با رعایت موارد ذکر شده میتوان عفونت ایمپلنت را تا حد زیادی کاهش داد؛ اما در برخی مواقع ممکن است بیمار نکات بهداشتی را به خوبی رعایت نکرده و ایمپلنت دندانی او دچار عفونت شود. در این صورت میبایست در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کرده تا از ایجاد آسیبهای دیگر جلوگیری به عمل آید.
چگونه می توانیم دریابیم که واجد شرایط کاشت ایمپلنت هستیم؟
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟ برای آغاز درمان نیاز است تا در ابتدا و به عنوان اولین مرحله جهت دریافت مشاوره بالینی و تشخیص به دندانپزشک مراجعه نمایید. در این جلسه مشاوره، سوابق پزشکی و شفاهی شما مورد بررسی قرار میگیرند و در رابطه با بیماریهای شما و داروهایی که مصرف مینمایید، از شما سوالاتی را خواهند پرسید. در ادامه دهان و دندان شما معاینه شده و دندانپزشک جهت بررسیهای دقیقتر از عکسبرداری، قالبگیری و اشعه ایکس بهره خواهد گرفت.
در نتیجه تمامی اطلاعات بهدست آمده جهت تعیین محل قرارگیری ایمپلنتها، تعداد مورد نیاز آنها و به وجود آمدن کیفیت و حجم استخوان در فک مورد استفاده قرار خواهند گرفت. دندانپزشک پس از اطلاعات کسب کرده جهت عمل ایمپلنت دندانی شما برنامهریزیهای لازم را انجام داده و برنامه درمانی منسجم و لیستی از هزینهها را در اختیار شما قرار خواهد داد. در این صورت میتوانید آگاهانه جهت درمان خود بهترین تصمیم را اتخاذ نمایید.
مطالعه بیشتر: چه افرادی نباید ایمپلنت کنند – اگر جز این دسته از افراد هستید هرگز ایمپلنت نکنید.
انتظاراتی که می توان از جراحی ایمپلنت داشت و مدت زمان انجام آن
4 روش جهت قرار دادن ایمپلنت براساس زمان انجام عمل کاشت وجود دارد که به شرح زیر هستند:
- قرار دادن فوری: همزمان با کشیدن دندان انجام میشود.
- قرار دادن زود هنگام: 4 تا 8 هفته پس از کشیدن دندان
- قرار دادن تاخیری: 12 تا 16 هفته پس از خارج نمودن دندان
- قرار دادن دیر هنگام: بیش از 6 ماه پس از خارج نمودن دندان
ایمپلنت فوری تنها برای موارد انتخابی مناسب بوده که در آن حذف دندان بلافاصله با قرار دادن ایمپلنت در حفره ایجاد شده پس از کشیدن دندان انجام میشود که در نتیجه سبب کاهش زمان انتظار میگردد. با این حال، شما هنوز دندانی نخواهید داشت؛ زیرا حداقل باید 3 ماه قبل از ساخت روکش، ایمپلنت زیر لثه دست نخورده باقی بماند. پیوند استخوان نیز تقریباً به طور قطع مورد نیاز است؛ چراکه شکل سوکت هرگز به شکل ایمپلنت نیست و این حفرهها باید با مواد پیوند پر شوند. کاشت ایمپلنت اولیه معمولاً در عرض 4 تا 8 هفته پس از کشیدن دندان انجام میشود.
از سوی دیگر، قرار دادن با تاخیر، 12 تا 16 هفته پس از کشیدن دندان انجام خواهد گرفت تا قبل از جراحی ایمپلنت ترمیم نسبی استخوان و لثه امکانپذیر باشد. قرار دادن دیر هنگام حداقل 6 ماه پس از کشیدن دندان انجام شده تا ترمیم کامل استخوان ممکن شود. امروزه این پروتکل کمتر مورد توجه قرار میگیرد؛ زیرا شواهد نشان دادهاند که اگر جراحی ایمپلنت برای مدت طولانی به تعویق بیفتد، از دست دادن استخوان بسیار قابل توجه خواهد بود؛ مگر اینکه پیوند استخوان انجام شده باشد. کسانی که نیاز به پیوند استخوان دارند، زمان انتظار بیشتری خواهند داشت. گاهی اوقات این مدت زمان به 6 تا 12 ماه نیز میرسد.
بیشتر بخوانید: مراحل انجام ایمپلنت – معرفی قدم به قدم مراحل ایمپلنت + مدت زمان اتمام فرآیند آن
کلام آخر
ایمپلنت دندان یک راهحل عالی برای افرادی است که دندانهای از دست رفته دارند. ایمپلنت یک پایه کوچک و از جنس تیتانیوم بوده که به عنوان جایگزینی برای ریشه دندان عمل میکند. یک کانکتور با عنوان اباتمنت، بر قسمت بالایی ایمپلنت دندانی یا درون آن قرار میگیرد تا آن را به دندان جایگزین متصل نماید. پس از انجام معاینات و بررسیها توسط دندانپزشک، بیان میگردد افرادی که از سلامت عمومی و سلامت لثه و تراکم استخوان کافی برخوردار هستند؛ کاندیداهای مناسبی برای ایمپلنت خواهند بود. این بررسیها براساس استفاده از اشعه ایکس، عکسبرداری و رادیوگرافی صورت میگیرد.
